Loạt sản phẩm xe điện của BYD được giới thiệu trong một sự kiện sự kiện báo chí tại Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: BYD
Cuộc chiến về giá giữa các nhà lắp ráp xe điện (EV) Trung Quốc đang lan rộng ra thị trường nước ngoài. Tại Đông Nam Á, nơi ô tô chạy bằng pin ngày càng trở nên phổ biến, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc từ những gã khổng lồ đã thành danh như Build Your Dreams (BYD) và Great Wall Motor cho đến các công ty khởi nghiệp như Hozon New Energy Automobile liên tục đưa ra các chương trình giảm giá để thu hút khách hàng và cạnh tranh với các đối thủ Nhật Bản, vốn có dòng xe chạy bằng xăng vẫn đang chiếm ưu thế trên thị trường.
Ông Jacky Chen, Tổng quản lý của Jetour Auto International, một công ty con của gã khổng lồ sản xuất ô tô Chery (Trung Quốc) cho biết: “Cạnh tranh về giá đang trở nên khốc liệt hơn ở các thị trường bên ngoài Trung Quốc. Ngày càng nhiều công ty nhận ra rằng tỷ suất lợi nhuận cao ở nước ngoài có thể giúp họ giảm lỗ hoặc cải thiện thu nhập khi hiện tại rất khó kiếm được lợi nhuận ở trong nước, do cuộc chiến giảm giá [bán xe điện]”.
Theo ông Jacky, đây không phải là một dấu hiệu tốt cho các công ty ô tô Trung Quốc trong giai đoạn các công ty này đang đẩy nhanh tốc độ vươn ra toàn cầu.
Trung Quốc là thị trường ô tô và xe điện lớn nhất thế giới. Tỉ trọng xe điện mới lưu thông trên đường phố của nước này hiện chiến tới 25%. Nhưng ngành công nghiệp ô tô trong nước, với hơn 100 công ty, hiện đang sa lầy vào tình trạng dư thừa công suất sau sự sụp đổ của một số công ty hoạt động kém hiệu quả như WM Motor và Human Horizons.
Ông Qian Kang, một doanh nhân sở hữu doanh nghiệp linh kiện ô tô ở tỉnh Chiết Giang phía Đông Trung Quốc, cho biết: “Tăng doanh số bán hàng bên ngoài Trung Quốc là một cách tốt để theo đuổi lợi nhuận vì giá ở các thị trường như Đông Nam Á cao hơn nhiều so với ở Trung Quốc đại lục”. Tuy nhiên, ông Qian cho rằng khi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đổ bộ vào những thị trường nước ngoài với số lượng lớn, sự cạnh tranh về giá là không thể tránh khỏi, điều này cuối cùng sẽ làm tổn hại đến lợi ích của chính họ.
Tại Thái Lan, BYD – nhà sản xuất ô tô điện bán chạy nhất thế giới có trụ sở tại Thâm Quyến – gần đây đã giảm giá các phiên bản cập nhật của mẫu xe thể thao đa dụng (SUV) Atto3 khoảng 18%, xuống còn 899.900 baht (24.542 USD). Tiếp theo là các đợt giảm giá tương tự được đưa ra bởi các đối thủ Trung Quốc Changan Automobile và Hozon. Xe điện thuần Neta V của Hozon hiện có giá bán niêm yết là 549.000 baht, rẻ hơn 30% so với chiếc sedan điện Dolphin của BYD, trong khi xe Lumin EV của Changan có giá 480.000 baht.
Chiến lược giá thấp đã phát huy tác dụng trong những năm gần đây, khi các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc hiện chiếm thị phần lớn ở Đông Nam Á. Theo dữ liệu do công ty tài chính, kiểm toán Deloitte Trung Quốc tổng hợp, thị phần của các công ty EV Trung Quốc tại thị trường Đông Nam Á đã tăng từ 47% vào năm 2021 lên 74% vào năm ngoái. Công ty này cho biết BYD chiếm 33% thị phần xe điện tại các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), theo sau là xe điện mang thương hiệu Neta chiếm 14% tổng doanh số của khu vực.
Theo các quan chức trong ngành, năm 2023, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản chiếm 64% thị phần ô tô tại các nước ASEAN, nhưng sự thâm nhập ngày càng tăng của ô tô điện trong khu vực sẽ mang lại cho các công ty xe điện Trung Quốc cơ hội lớn để thách thức những công ty dẫn đầu thị trường như Toyota.
Vào năm 2023, doanh số bán xe điện chỉ chiếm 3% tổng doanh số bán ô tô trong khu vực, nhưng Deloitte dự đoán tỷ lệ sử dụng ô tô điện có thể tăng vọt lên 10% tại thị trường Đông Nam Á, nơi có 3,3 triệu xe được giao vào năm ngoái. Ông David Zhang, giám đốc Trung tâm nghiên cứu hợp tác quốc tế ô tô kỹ thuật số WDEF tại Hàng Châu (Trung Quốc) cho biết: “Cuộc chiến về giá không phải là điều bất thường ở cả thị trường phát triển và đang phát triển. Nhưng các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc cần thống nhất rằng việc giảm giá liên tục sẽ gây bất lợi cho chính họ vì giá thấp hơn sẽ dẫn đến thua lỗ nặng nề”.
Theo ông Chen của Jetour, cho đến nay, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc vẫn đang báo cáo tỷ suất lợi nhuận trên mỗi chiếc xe tại thị trường ASEAN là khá cao. Atto3 của BYD, còn được gọi là Yuan Plus ở Trung Quốc Đại lục, có giá khởi điểm 119.800 nhân dân tệ (16.542 USD) tại thị trường nội địa, rẻ hơn 1/3 so với giá mà người tiêu dùng Thái Lan phải trả.
Đầu tháng Năm , Chính phủ Mỹ đã công bố tăng gấp bốn lần thuế đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất như một phần của một loạt biện pháp mà họ cho rằng sẽ bảo vệ các công ty Mỹ khỏi những khoản trợ cấp không công bằng mà Chính phủ Trung Quốc phân phát cho các công ty của họ. Các nhà lắp ráp xe điện Trung Quốc đang chuẩn bị phải đón nhận một “cú đánh”khác ở châu Âu sau khi Ủy ban châu Âu (EC) bắt đầu tiến hành điều tra vào tháng 9/2023 về các khoản trợ cấp của Bắc Kinh dành cho các nhà sản xuất ô tô.
“Gã khổng lồ” xe điện BYD đã nổ loạt đạn đầu tiên trong cuộc chiến giá xe điện ở thị trường Trung Quốc Đại lục, giảm giá gần như tất cả ô tô của họ từ 5 đến 20% kể từ giữa tháng Hai. Trong một báo cáo tháng trước, Goldman Sachs cho biết trong vòng gần ba tháng, giá của 50 mẫu xe thuộc nhiều thương hiệu khác nhau của Trung Quốc đã giảm trung bình 10%.
Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) lưu ý rằng, việc BYD cắt giảm 10.300 nhân dân tệ mỗi chiếc xe, tương đương 7% giá bán trung bình của công ty, có thể khiến ngành công nghiệp xe điện của quốc gia này thua lỗ.
