Trong một cuộc khảo sát cuối tháng 11 năm ngoái do Yahoo Finance và Ipsos thực hiện cho thấy 57% người được hỏi nói rằng sẽ không chọn xe điện khi mua chiếc xe tiếp theo. Các yếu tố chủ yếu khiến người tiêu dùng tiềm năng từ bỏ ý định mua ô tô điện là những lo lắng bao gồm: Giá cao, phạm vi lái hạn chế và cơ sở hạ tầng trạm sạc không đáp ứng đủ.
Tại Việt Nam, chưa có số liệu thống kê nào về tâm lý người tiêu dùng khi đứng giữa lựa chọn xe xăng và xe điện. Bên cạnh các mẫu xe ra mắt nhằm thăm dò thị trường đến từ Hyundai, Kia, chiếm thị phần gần như tuyệt đối trong phân khúc xe điện vẫn là thương hiệu VinFast của Vingroup.
Năm ngoái, VinFast bán được tổng cộng gần 34.900 ô tô điện, trong đó phần lớn doanh số đến từ Việt Nam. Đối chiếu với doanh số các thương hiệu xe xăng đang phân phối tại Việt Nam, VinFast chiếm thị phần thứ 6 trong tổng số xe bán ra năm 2023 – xếp trên Mitsubishi, Honda hay Suzuki.
Hãng xe của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đặt kế hoạch bán ra 100.000 ô tô điện trong năm nay, tức tăng gần ba lần so với năm 2023, trực tiếp cạnh tranh thị phần số một trong bán xe mới tại Việt Nam.
Để làm được điều này, rõ ràng VinFast cũng cần giải quyết ba lo lắng của người mua xe điện mà khảo sát từ Yahoo Finance và Ipsos đã nêu ở trên.
Về giá cả, cuối tháng 2, VinFast khởi động một chiến dịch nhằm thu hút khách hàng mới, trong đó cam kết mức giá bán các mẫu xe điện không kèm pin rẻ hơn hẳn xe xăng cùng phân khúc, chi phí thuê pin và sạc điện/km cũng rẻ hơn chi phí nhiên liệu hóa thạch.
Để giảm gánh nặng tài chính, VinFast cho biết hỗ trợ người vay mua xe lên tới tối đa 8 năm, giá trị vay cao nhất 70% giá xe. Trong hai năm đầu, áp dụng lãi suất 5%, 8% trong ba năm tiếp theo và 9,5% trong ba năm cuối.
Tất cả chi phí hỗ trợ lãi suất và rủi ro phát sinh trong suốt 8 năm sẽ do VinFast hỗ trợ, bao gồm cả phần chênh lệch nếu lãi suất thả nổi của ngân hàng cao hơn các mức trên. Theo ước tính của VinFast, ngoài phần vốn tự có ban đầu, mỗi tháng khách hàng chỉ cần chi trả từ 5,29 triệu đồng tiền gốc cộng lãi, là có xe.
Bản đồ tích hợp trên xe điện cho phép tài xế tìm kiếm các trạm sạc. (Ảnh: Đức Huy).
Về hạ tầng trạm sạc, trung tuần tháng 3, Chủ tịch Vingroup thành lập công ty V-GREEN nhằm phát triển hệ thống trạm sạc, hỗ trợ cho VinFast trong kế hoạch bán xe. Mục tiêu của V-GREEN là đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có mật độ trạm sạc xe điện lớn nhất thế giới.
Trong năm nay và năm sau, công ty của tỷ phú Vượng dự kiến đầu tư 10.000 tỷ đồng để xây mới, nâng cấp và hoàn thiện hệ thống trạm sạc tại Việt Nam. Trước đó VinFast đặt kế hoạch có 3.000 trạm sạc với 150.000 cổng sạc cho xe máy, ô tô điện trên toàn quốc
Số liệu công bố vào tháng 5 năm ngoái cho thấy hạ tầng trạm sạc công cộng của hãng xe Việt có mặt tại 80 trong tổng số 85 thành phố trên cả nước. Trong đó, khoảng cách di chuyển giữa hai trạm sạc tại khu vực các thành phố không quá 3,5 km.
Tại khu vực thành phố và các trung tâm, người dùng có thể tìm trạm sạc công cộng tại các bãi đỗ xe, trung tâm thương mại, chung cư, toà nhà văn phòng. Trạm sạc VinFast cũng phủ sóng trên 106 tuyến quốc lộ, cao tốc.
Để tăng nhanh mật độ, từ năm 2022 VinFast và Petrolimex đã hợp tác kinh doanh hệ thống trạm sạc tại các trạm xăng. Kế hoạch trong giai đoạn 2022-2023, hơn 500 trạm sạc xe điện VinFast được lắp đặt trong khuôn viên cửa hàng xăng dầu Petrolimex. Năm 2018, VinFast cũng bắt tay với “ông lớn” xăng dầu là PVOIL với mục tiêu thiết lập 30.000 – 50.000 trạm sạc và cho thuê pin xe điện trên toàn quốc.
Ngoài các trạm xăng, VinFast tăng tốc hợp tác với nhiều đơn vị, nhà đầu tư cho thuê mặt bằng trên khắp cả nước để phủ trạm sạc. Các trạm dừng nghỉ, bãi đậu xe, hầm chung cư,… có điều kiện đảm bảo đều có thể lắp đặt trạm sạc và chia sẻ doanh thu với VinFast.
Trạm sạc pin ô tô điện VinFast đang triển khai có 7 loại gồm: sạc cầm tay, tại nhà loại di động/treo tường, sạc chậm, sạc nhanh DC, sạc siêu nhanh và sạc supercharges. Trong đó các trụ sạc supercharges có thể cung cấp năng lượng cho xe đi được quãng đường 180 km sau 18 phút sạc, sạc siêu nhanh mất khoảng 23 phút để từ 10% lên 70% pin.
Mới đây, trong một bài thử nghiệm của YouTuber công nghệ Trương Ngọc Dương cho thấy để sạc một chiếc ô tô điện VF 8 chỉ mất từ 24 phút từ 10% lên 70% dung lượng pin, trong khi chiếc iPhone 15 Pro Max mất 25 phút từ 10% lên 55% pin.
Nguyễn Đăng, một tài xế taxi có hơn 5 năm kinh nghiệm trong nghề, hiện chạy Xanh SM, thừa nhận xe điện hiện tại đã thuận tiện hơn rất nhiều, đặc biệt trong hạ tầng trạm sạc. Đăng cho biết chỉ cần dùng bản đồ có sẵn trên xe là biết được nơi nào có trạm sạc, đang trống cổng nào, cách vị trí bao xa.
“Do đó không lo lắng gì khi chạy xe điện trong phố. Chỉ cần 30 phút là có thể sạc đầy tiếp tục hành trình. Trong khi xe chạy về tỉnh cũng sẽ có các trạm sạc siêu nhanh dọc các tuyến lộ”, tài xế chia sẻ.
Có thể thấy VinFast đang từng bước giải những điểm nghẽn trong tâm lý người tiêu dùng khi lựa chọn xuống tiền cho một chiếc xe điện. Với những động thái này, việc VinFast trở lại top đầu trong cuộc đua doanh số bán xe tại Việt Nam là một khả năng có thể xảy ra. Trong quá khứ, trước khi chuyển hướng hoàn toàn sang xe điện, VinFast từng hãng có thị phần lớn thứ ba tại Việt Nam – sau Hyundai và Toyota, vào năm 2021, theo dữ liệu từ Chứng khoán SSI.
